Doọ n’leh bâc cơnh ng’bhrợ năc ghít rau chr’năp liêm, avị A Quát năc chr’na tơợ lang ahay ăt đh’rưah lâng pr’ăt tr’mông văn hoá âng đhanuôr Tà Ôi - Pa Cô.
Doọ n’leh bâc cơnh ng’bhrợ năc ghít rau chr’năp liêm, avị A Quát năc chr’na tơợ lang ahay ăt đh’rưah lâng pr’ăt tr’mông văn hoá âng đhanuôr Tà Ôi - Pa Cô. Năc căh muy chr’na, avị A Quát năc dzợ xay p’căh ooy cr’noọ xa nay ch’roonh zr’muông, rau ha muy loom âng anhi pân juyh pân đil, doọ choom tr’lơi. Avị vêy ta tôm bơr bêệ tân groop đh’rưah: Muy bêệ ga măc năc cơnh ađoo pân juyh, muy bêệ k’tứi năc cơnh ađoo pân đil.
Rau bhrợ t’vaih đha hum yêm âng A Quát năc coh bh’rợ ng’lêy pay ch’neh ghít bhlâng lâng bh’rợ ng’bhrợ. Ch’neh đoọng năc ch’neh đêệp aham- ch’neh đêệp yêm bhlâng âng manuyh Tà Ôi, Pa Cô vêy ta bi năc cr’liêng ngọc âng plêệng, cr’liêng ngọc âng abhô dang. Bêl ch’neh đêệp tơơp griing, cr’liêng vêy pr’họm tăn t’ril; xang bêl zêệ năc dzợ pr’họm tăm, ra boọt, têệt lâng đha hum pa bhlâng.
Axậ ng’tôm bánh năc axậ A Ting, dzợ ng’đớc cơnh lơơng năc axậ a tâng - tơơm atâng chặt vaih bấc coh da ding k’coong A Lưới, axậ n’nâu đớp l’boọt lâng đha hum, ting bhrợ pa dưr rau đha hum âng avị đêệp xang bêl ng’uh chêện. Avị ra boọt, rau đha hum âng avị đêệp năc tr’clai lâng rau đha hum âng axậ a tâng năc ngoọ cơnh ha âu đớc rau chr’năp pr’hay âng crâng k’coong.
Ha dang đoo bêl bơơn tươc ooy A Lưới, oó ha vil đhêy cha avị A Quát - muy rau chr’na xay p’căh xa nay ch’roonh zr’muông lâng rau bhui har âng manuyh ăt coh da ding k’coong.
Giản dị trong hình thức nhưng chất chứa bao tầng ý nghĩa, bánh A Quát là món bánh truyền thống gắn liền với đời sống văn hóa của đồng bào Tà Ôi – Pa Cô. Không chỉ là món ăn, bánh A Quát còn là biểu tượng cho tình yêu, cho sự gắn kết thủy chung của đôi lứa. Bánh được gói thành một cặp: một chiếc lớn tượng trưng cho chàng trai, một chiếc nhỏ tượng trưng cho cô gái.
Điều làm nên hương vị đặc trưng của bánh A Quát nằm ở sự chọn lựa nguyên liệu kỹ lưỡng và cách làm công phu. Gạo làm bánh là nếp than – loại nếp quý nhất của người Tà Ôi, Pa Cô được xem như hạt ngọc của trời, hạt ngọc của Giàng. Khi nếp bắt đầu ngậm sữa, hạt có màu đen bóng; khi nấu lên vẫn giữ được sắc đen đặc trưng, dẻo dính và thơm ngậy một cách lạ kỳ.
Lá gói bánh là lá A Ting, hay còn gọi là lá đót – thứ lá mọc nhiều trên những sườn đồi A Lưới, có độ dai vừa đủ và mùi thơm nhẹ, góp phần làm dậy mùi nếp khi hấp chín. Vị bánh dẻo mềm, hương nếp thoang thoảng quyện trong mùi lá rừng như cất giữ cả một phần hồn của núi.
Nếu có dịp đến A Lưới, đừng quên dừng chân thưởng thức bánh A Quát – chiếc bánh mang trong mình câu chuyện tình yêu và niềm tự hào của người miền sơn cước.

